भारत र नेपालले घनिष्ठ छिमेकीका रुपमा सन् १९४७ देखि मित्रता र सहयोगको अनुद्वितय सम्वन्ध गाँसेका छन् । नेपालमा भारत सरकारको सहायोग कार्यक्रम, आर्थिक अनुदानहरु, विशेष गरी शिक्षा, स्वास्थ्य र पुर्वाधारहरुका क्षेत्रमा सहज, छरितो र निर्वाधरुपमा जनतासमक्ष पुग्नु पर्छ भन्ने दृष्टिकोणबाट निर्देशित रहेको छ । काठमाण्डौं स्थित भारतीय दूतावासले नेपाल सरकारसंग नेपालको सांस्कृतिक सम्पदा, शिक्षा, आवास र स्वास्थ्य क्षेत्रमा भुकम्पपछिको पुनर्निमाण आयोजनालगायतका लागि काम गरिरहेको छ जुन २०१५ मा भएको नेपालको पुनर्निर्माण सम्वन्धी अन्तराष्ट्रिय सम्मेलनमा भारत सरकारले प्रतिवद्धता गरेको युएसडी २५० मिलियन अनुदान सहित १ विलियन अमेरिकी डलरको एक भागको रुपमा रहेको छ ।

भुकम्प र त्यसपछिका पराकम्पनको कारणले भएका भौतिक क्षतिको शीघ्र पुनर्निर्माण गर्ने मुख्य उद्देश्यका साथ राष्ट्रिय पुनर्निर्माण प्राधिकरणको स्थापना भएको थियो । भुकम्प प्रभावित संरचनाको पुनर्निर्माण सम्वन्धि ऐन, २०१५ को धारा ३ वमोजिम २५ डिसेम्वर २०१५ मा यसको स्थापना भएको थियो । नेपालका आठ जिल्लामा फैलिएको सांस्कृतिक सम्पदा स्थलहरुको भुकम्पपछिको पुनर्निर्माणका लागि भारत सरकारले ५० मिलियन अमेरिकी डलर अनुदान सहयोग प्रतिवद्धता दिएको छ । एन. आर. ए. यस परियोजनको लागी नेपाल सरकारको तर्फवाट मुख्य संचालक निकाय हो । प्राधिकरणको अख्तियारमा रहेको ऋीएक्ष्ग् (भवन) कार्यान्वयन गर्ने निकाय हो र यसले विभिन्न आयोजनाहरुको समन्वय गरिरहेको छ ।

भारतमा सांस्कृतिक सचेतना तथा संरक्षणको अगुवाई गर्ने उदेश्यका साथ इण्डियन नेशनल ट्रस्ट फर आर्ट एण्ड कल्चरल हेरिटेज (INTACH) को स्थापना सन् १९८४ मा भएको हो । भारतमा मात्रै १९० भन्दा धेरै मातहतको निकाय रहेको यस क्ष्ल्त्ब्ऋज् आज विश्वकै ठूलो सांस्कृतिक संगठनहरु मध्येको एक हो । INTACH ले गएको ३७ वर्षमा मूर्त तथा अमूर्त दुवै सांस्कृतिक सम्पदाहरुको संरक्षण र सम्बर्धनमा उल्लेख्य काम गरेको छ । INTACH को पुरातात्विक सम्पदा महाशाखाले भारतको वृहत सम्पदाको सम्बर्धन र संरक्षणको क्षेत्रमा समर्पित भई काम गर्दै आएको छ । यस महाशाखाले सांस्कृतिक सम्पदाहरुको संरक्षण, अभिलेखिकरण र संरक्षण परियोजनाका लागि मापदण्ड निर्धारण गरेको छ ।