“नेपालको सांस्कृतिक सम्पदाको सम्मान र संरक्षण गर्दै”

परियोजनाका उद्देश्यहरु

भारत र नेपालबीचको सदियौंदेखिको पुरानो, निकट एवम् मैत्री सम्बन्ध र साझा सभ्यता तथा सांस्कृतिक सम्पदाले नेपालका २८ वटा सांस्कृतिक सम्पदाको भूकम्पपछिको पुनर्निर्माण र पुनस्र्थापनाका लागि दुई देशले अघि बढाएको सहकार्यका लागि आधार तय गरेको छ । यी मध्ये सोपानकृत मन्दिर, बौद्ध गुम्बा,परम्परागत घर, हिन्दु मठ, सार्वजनिक भवन लगायतका १२ वटा सांस्कृतिक सम्पदा स्थलहरु काठमाडौं उपत्यकामा छरिएर रहेका छन् ।

दुई देशबीचको यो सहकार्य आपसी हितको क्षेत्रमा हातेमालो गर्ने र विशेष गरि २०७२ सालको विनाशकारी भूकम्पले क्षति पुर्यायेका सांस्कृतिक सम्पदा स्थलहरुको संरक्षण र नेपालका अन्य हराएका वा क्षति पुगेका सांस्कृतिक सम्पदाहरुको पुनर्निर्माण र पुनस्र्थापनाका लागि सँगै मिलेर काम गर्ने प्रयासको रुपमा रहेको छ ।

साझेदारहरु

नेपालका मूर्त तथा अमूर्त सांस्कृतिक सम्पदाहरुको कदर एवम् संरक्षण हेतु काम गर्दै

Embassy

भारत र नेपालले घनिष्ठ छिमेकीका रुपमा सन् १९४७ देखि मित्रता र सहयोगको अनुद्वितय सम्वन्ध गाँसेका छन् । नेपालमा भारत सरकारको सहायोग कार्यक्रम, आर्थिक अनुदानहरु, विशेष गरी शिक्षा, स्वास्थ्य र पुर्वाधारहरुका क्षेत्रमा सहज, छरितो र निर्वाधरुपमा जनतासमक्ष पुग्नु पर्छ भन्ने दृष्टिकोणबाट निर्देशित रहेको छ । काठमाण्डौं स्थित भारतीय दूतावासले नेपाल सरकारसंग नेपालको सांस्कृतिक सम्पदा, शिक्षा, आवास र स्वास्थ्य क्षेत्रमा भुकम्पपछिको पुनर्निमाण आयोजनालगायतका लागि काम गरिरहेको छ जुन २०१५ मा भएको नेपालको पुनर्निर्माण सम्वन्धी अन्तराष्ट्रिय सम्मेलनमा भारत सरकारले प्रतिवद्धता गरेको युएसडी २५० मिलियन अनुदान सहित १ विलियन अमेरिकी डलरको एक भागको रुपमा रहेको छ ।

NepalReconstructionlogo

भुकम्प र त्यसपछिका पराकम्पनको कारणले भएका भौतिक क्षतिको शीघ्र पुनर्निर्माण गर्ने मुख्य उद्देश्यका साथ राष्ट्रिय पुनर्निर्माण प्राधिकरणको स्थापना भएको थियो । भुकम्प प्रभावित संरचनाको पुनर्निर्माण सम्वन्धि ऐन, २०१५ को धारा ३ वमोजिम २५ डिसेम्वर २०१५ मा यसको स्थापना भएको थियो । नेपालका आठ जिल्लामा फैलिएको सांस्कृतिक सम्पदा स्थलहरुको भुकम्पपछिको पुनर्निर्माणका लागि भारत सरकारले ५० मिलियन अमेरिकी डलर अनुदान सहयोग प्रतिवद्धता दिएको छ । एन. आर. ए. यस परियोजनको लागी नेपाल सरकारको तर्फवाट मुख्य संचालक निकाय हो । प्राधिकरणको अख्तियारमा रहेको ऋीएक्ष्ग् (भवन) कार्यान्वयन गर्ने निकाय हो र यसले विभिन्न आयोजनाहरुको समन्वय गरिरहेको छ ।

INTACH

भारतमा सांस्कृतिक सचेतना तथा संरक्षणको अगुवाई गर्ने उदेश्यका साथ इण्डियन नेशनल ट्रस्ट फर आर्ट एण्ड कल्चरल हेरिटेज (INTACH) को स्थापना सन् १९८४ मा भएको हो । भारतमा मात्रै १९० भन्दा धेरै मातहतको निकाय रहेको यस क्ष्ल्त्ब्ऋज् आज विश्वकै ठूलो सांस्कृतिक संगठनहरु मध्येको एक हो । INTACH ले गएको ३७ वर्षमा मूर्त तथा अमूर्त दुवै सांस्कृतिक सम्पदाहरुको संरक्षण र सम्बर्धनमा उल्लेख्य काम गरेको छ । INTACH को पुरातात्विक सम्पदा महाशाखाले भारतको वृहत सम्पदाको सम्बर्धन र संरक्षणको क्षेत्रमा समर्पित भई काम गर्दै आएको छ । यस महाशाखाले सांस्कृतिक सम्पदाहरुको संरक्षण, अभिलेखिकरण र संरक्षण परियोजनाका लागि मापदण्ड निर्धारण गरेको छ ।

परियोजना पृष्ठभूमि

इन्टैक ले काठमाण्डौं उपत्यकामा छरिएर रहेका भिन्न – भिन्न भवनहरु समावेश गरी १२ सांस्कृतिक सम्पदा स्थलहरुको संरक्षणको लागि प्राविधिक विशेज्ञता प्रदान गर्दैछ । यसमा भुकम्पपछिको अवस्थाको मुल्यांकन अनुसार डीपीआर तयार गर्ने, यसको अद्धितिय वास्तुकला सम्पदा विशेषताहरुलाई स्वीकार गर्ने, भविष्यको सुरक्षालाई ध्यान दिने, भुकम्प प्रतिरोधी सुदृढिकरण प्रदान गर्ने र परियोजना कार्यान्वयनको सुपरिवेक्षण र अनुगमन समावेश छ ।

नयाँ थप

इन्टेक@नेपाल कला परिषद् कार्यक्रममा कुराकानी
२०८० जेठ ११ गते : इन्टेकले नेपाल कला परिषद् परिसर, काठमाण्डौमा कलाको संरक्षण र नेपाली सन्दर्भमा यसको सान्दर्भिकतालाई विशेष ध्यान दिएर भारत सरकारको आर्थिक सहयोगमा संरक्षण परियोजनाहरूमार्फत हासिल गरेको नेपालको सांस्कृतिक सम्पदाको संरक्षणमा काम गर्दाका वास्तविक अनुभवहरू साझा गरेको छ।नेपाल कला परिषद् मासिक वार्ता शृंखला “कलामा वार्तालाप” को एक भागको रूपमा नेपाल कला परिषद् सदस्यहरू, कला उत्साहीहरू, स्थानीय इतिहासकारहरू, र कलाकारहरू उपस्थित थिए।
नेवारी लेखक तथा कवि श्री फणिन्द्र रत्न बज्राचार्य जी संग अन्तरक्रिया
इन्टेक टोलीले २०८० बैशाख ७ गते नेवारी लेखक तथा कवि श्री फणिन्द्र रत्न बज्राचार्य जीलाई भेट्न र अन्तर्वार्ता गर्न पाउँदा सम्मानित भएको थियो। नेपालका महाकवि चित्तधर हृदयजीसँग काम गरेको पहिलो अनुभव बाँड्न पाउँदा उहाँ दयालु हुनुहुन्थ्यो। श्री रत्न जीले चित्तधर हृदयको जीवन र नेपाल भाषा र यसको संरक्षणको लागि संघर्षमा प्रकाश पार्नुभयो। समुदायहरूबाट सङ्कलन गरिएको मौखिक इतिहासले हामीलाई कवि केशरी चित्तधर हृदय जीको निजी निवासमा रहेको नेपाल भाषा परिषद सङ्ग्रहालयको सामग्री विकासमा मद्दत गर्नेछ।
काठमाडौं विश्वविद्यालयबाट विद्यार्थीहरूकाे भ्रमण
हाम्रो साइटहरू मध्ये एकमा काठमाडौं विश्वविद्यालयबाट विद्यार्थीहरू (छिट्टै स्नातक हुने) पाउँदा खुसी छु: नेपाल भाषा परिषद। इन्टेकले विशेष गरी संग्रहालय डिजाइन आवश्यकताहरूलाई ध्यानमा राख्दै ऐतिहासिक संरचनामा भइरहेको विभिन्न हस्तक्षेपहरू र यसको जटिलताहरूको बारेमा छलफल गर्‍यो। हामी सबै विद्यार्थीहरूलाई उनीहरूको भविष्यका प्रयासहरूको लागि धेरै धेरै शुभकामना दिन्छौं!

शुभकामना मन्तव्य

error: Content is protected !!